Πρόκειται για συγχρηματοδοτούμενο Πρόγραμμα που απευθύνεται σε ιδιοκτήτες κτηρίων που διαθέτουν οικοδομική άδεια ή άλλο νομιμοποιητικό έγγραφο, βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης μικρότερη ή ίση των 2.100 ?/ τ.μ., χρησιμοποιούνται ως κατοικία, οι ιδιοκτήτες των οποίων πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια και είναι χαμηλής ενεργειακής κατηγορίας.

Το Πρόγραμμα παρέχει κίνητρα στους ωφελούμενους να πραγματοποιήσουν τις πιο σημαντικές παρεμβάσεις για να βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση του σπιτιού τους και ταυτόχρονα συμβάλλει στην επίτευξη των ενεργειακών και περιβαλλοντικών στόχων της χώρας, εξασφαλίζοντας με την ολοκλήρωσή του, εξοικονόμηση ενέργειας έως 1 δισ. κιλοβατώρες (kWh) ετησίως.

Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατ΄ Οίκον»

Συγκεκριμένα το Πρόγραμμα «Εξοικονόμηση κατΆ Οίκον» προβλέπει την επιδότηση παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας σε κτήρια που διαθέτουν οικοδομική άδεια ή άλλο νομιμοποιητικό έγγραφο, σε όλη τη χώρα, που:

• Βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης1 χαμηλότερη ή ίση των 2.100 ?/ τ.μ., όπως αυτή έχει διαμορφωθεί πριν τις 31.12.2009,
• φέρει οικοδομική άδεια.Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης του κτηρίου δε διαθέτει οικοδομική άδεια, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο, από το οποίο να προκύπτει ότι το κτήριο υφίσταται νόμιμα2. Για τις περιπτώσεις που η οικοδομική άδεια απωλέσθη ή τα σχετικά αρχεία βάσει των οποίων μπορεί να εκδοθεί το ως άνω νομιμοποιητικό έγγραφο δεν είναι άμεσα διαθέσιμα, η εν λόγω άδεια και το νομιμοποιητικό έγγραφο δύνανται να προσκομιστούν στo χρηματοπιστωτικό οργανισμό πριν την υπογραφή της δανειακής σύμβασης.
• Έχουν καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ,
• Δεν έχουν κριθεί κατεδαφιστέα και

1 Όπως αναγράφεται στο ΕΤΑΚ ή στο λογαριασμό της ΔΕΗ ή άλλου προμηθευτήτη για την Τιμή Ζώνης. Στην περίπτωση που από τα δικαιολογητικά προκύπτει ότι δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης σύμφωνα με το σύστημα των αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών στην περιοχή του ακινήτου (π.χ. περιοχές εκτός σχεδίου πόλης και ορίων οικισμών) λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στον πρωτοβάθμιο ΟΤΑ κι αν δεν έχει καθοριστεί σε αυτόν, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στον Νομό όπου βρίσκεται το ακίνητο.

2 Επιλέξιμα είναι και τα κτήρια της παρ.2, του όρθρου 23 του ν. 4014/11 (ΦΕΚ Α΄ 209) όπως ισχύει.

Η υλοποίηση του προγράμματος στηρίζεται στην εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου που διαμορφώθηκε πρόσφατα, με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτηρίων (KENAK, Δ6/Β/5825/30.03.2010, ΦΕΚ ΒΆ 407) και το Π.Δ. 100/30.09.2010 (ΦΕΚ 177 Α΄) για τους ενεργειακούς επιθεωρητές

Στόχος είναι να προσδιορισθούν οι ενεργειακές ανάγκες των κτηρίων όπως και των αναγκαίων παρεμβάσεων που θα οδηγήσουν στη μεγιστοποίηση της εξοικονομούμενης ενέργειας. Η συνδυασμένη εφαρμογή του προγράμματος και του εν λόγω θεσμικού πλαισίου εξασφαλίζει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο υλοποίησης δράσεων εξοικονόμησης ενέργειας.

Το Πρόγραμμα θα υλοποιηθεί μέσω Ειδικού Ταμείου Xαρτοφυλακίου με τίτλο «Ταμείο Εξοικονομώ κατΆ Οίκον» (ΑΠΟΦΑΣΗ 31654/ΕΥΘΥ1415/20.07.2010) ΦΕΚ ΒΆ 1262. Ο προϋπολογισμός του Προγράμματος ανέρχεται σε 396 εκ. ?, με πεδίο εφαρμογής όλη τη χώρα και ενδεικτική περιφερειακή κατανομή στις 13 Περιφέρειες σύμφωνα με το Παράρτημα XIII.

Για την επιτυχή λειτουργία του προγράμματος συμμετέχουν στο σχεδιασμό, τη διαχείριση και την υλοποίηση του οι ακόλουθες υπηρεσίες:

Η Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος Ανταγωνιστικότητας Επιχειρηματικότητας (ΕΥΔ ΕΠΑΕ)

Η Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού και Εφαρμογής Δράσεων στους τομείς της Ενέργειας, του Φυσικού Πλούτου, και της Κλιματικής Αλλαγής (ΕΥΣΕΔ ΕΝ/ΚΑ) ΥΠΕΚΑ

ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ & ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (Ε.Τ.Ε.ΑΝ. Α.Ε.), πρώην Τ.Ε.Μ.Π.Μ.Ε. Α.Ε - Ταμείο Χαρτοφυλακίου «Εξοικονομώ κατ οίκον»

Η Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Ενέργειας (Ε.Υ.ΕΠ.ΕΝ.) του ΥΠΕΚΑ

Οι Ενεργειακοί Επιθεωρητές εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Ενεργειακών Επιθεωρητών του ΥΠΕΚΑ

Οι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί /Τράπεζες

Διάρκεια Προγράμματος

Η υποβολή αιτήσεων ορίζεται μέχρι εξαντλήσεως των κεφαλαίων του Προγράμματος ανά Περιφέρεια.

Τα αναμενόμενα ενεργειακά, περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος είναι άμεσα όπως:

• Εξοικονόμηση ενέργειας περίπου 1 δισ. kWh κατΆ έτος. 
• Ευαισθητοποίηση των πολιτών για την ορθολογική χρήση της ενέργειας και την προστασία του περιβάλλοντος.
• Αναβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης στα κτήρια και στις πόλεις και βελτίωση της καθημερινότητας του πολίτη.
• Αναβάθμιση αστικού περιβάλλοντος.
• Κινητοποίηση των δυνάμεων της αγοράς προς όφελος της ανάπτυξης βιώσιμων κοινωνιών.

Ειδικότερα για τους πολίτες:

• Παρέχεται επιχορήγηση και στις 3 κατηγορίες ωφελουμένων του Προγράμματος.
• Παρέχεται ρευστότητα (κεφάλαιο) στον πολίτη με τη μορφή δανείου ώστε να μπορεί να ξεκινήσει τις εργασίες χωρίς να βάλει δικά του χρήματα.
• Τα δάνεια δίδονται με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους.
• Κάλυψη κόστους ενεργειακών επιθεωρήσεων.
• Κάλυψη αμοιβής σύμβουλου έργου με σκοπό την παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ολοκλήρωσης του έργου συμπεριλαμβανομένης της προσκόμισης των δικαιολογητικών έως την τελική εκταμίευση.

Φορολογικές Ελαφρύνσεις

Με το νέο φορολογικό νόμο 4024/2011, έχει θεσπιστεί μείωση του οφειλόμενου φόρου που μπορεί να φτάσει και τα 300 ? για δαπάνες εξοικονόμησης ενέργειας της τάξεως των 3.000 ?. Οι φορολογικές ελαφρύνσεις δεν αφορούν φυσικά στο ποσό που λαμβάνει ο πολίτης ως επιχορήγηση.

ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΠΟΥ ΕΠΙΔΟΤΟΥΝΤΑΙ

• Βρίσκεται σε περιοχές με τιμή ζώνης1 χαμηλότερη ή ίση των 2.100 ?/τ.μ, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί μέχρι τις 31.12.2009.
• Φέρει οικοδομική άδεια. Στην περίπτωση που ο ιδιοκτήτης του κτηρίου δε διαθέτει οικοδομική άδεια, θα πρέπει να προσκομισθεί σχετικό νομιμοποιητικό έγγραφο από το οποίο να προκύπτει ότι το κτήριο υφίσταται νόμιμα2. Για τις περιπτώσεις που η οικοδομική άδεια απωλέσθη ή τα σχετικά αρχεία βάσει των οποίων μπορεί να εκδοθεί το ως άνω νομιμοποιητικό έγγραφο δεν είναι άμεσα διαθέσιμα, η εν λόγω άδεια και το νομιμοποιητικό έγγραφο δύνανται να προσκομιστούν στo χρηματοπιστωτικό οργανισμό πριν την υπογραφή της δανειακής σύμβασης.
• Έχει καταταχθεί βάσει του Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Δ.
• Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.

1 Όπως αναγράφεται στο ΕΤΑΚ ή στο λογαριασμό της ΔΕΗ ή άλλου προμηθευτή. για την Τιμή Ζώνης. Στην περίπτωση που από τα δικαιολογητικά προκύπτει ότι δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης σύμφωνα με το σύστημα των αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών στην περιοχή του ακινήτου (π.χ. περιοχές εκτός σχεδίου πόλης και ορίων οικισμών) λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στον πρωτοβάθμιο ΟΤΑ κι αν δεν έχει καθοριστεί σε αυτόν, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στον Νομό όπου βρίσκεται το ακίνητο.

2 Επιλέξιμα είναι και τα κτήρια της παρ.2, του όρθρου 23 του ν. 4014/11 (ΦΕΚ Α΄ 209) όπως ισχύει.

Επιλέξιμη κατοικία είναι η μονοκατοικία, η πολυκατοικία για το τμήμα της που αφορά στο σύνολο των διαμερισμάτων του κτηρίου, καθώς και το μεμονωμένο διαμέρισμα.

Ειδικές προϋποθέσεις

• Για να χαρακτηρισθεί μια πολυκατοικία, ως σύνολο των διαμερισμάτων του κτηρίου ,επιλέξιμη κατοικία θα πρέπει να πληρούνται τα ακόλουθα:
  1. Τουλάχιστον το 50% των ιδιοκτησιών (διαμερίσματα και μη) να χρησιμοποιείται ως κατοικία. Δεν χαρακτηρίζονται όμως ως επιλέξιμες οι ιδιοκτησίες που δεν χρησιμοποιούνται για κατοικία (π.χ. κατάστημα στο ισόγειο κτηρίου).
  2. Μετά από απόφαση γενικής συνέλευσης, υποβάλλεται σχετική αίτηση από εκπρόσωπο του συνόλου των ιδιοκτητών των διαμερισμάτων με στοιχεία σχετικά με την ικανοποίηση των κριτηρίων επιλεξιμότητας του κτηρίου, καθώς και επιμέρους αιτήσεις από καθένα από τους ιδιοκτήτες διαμερισμάτων, που επιθυμούν να ενταχθούν στο Πρόγραμμα.
  3. Υποβάλλεται ένα πιστοποιητικό ενεργειακής απόδοσης που αφορά συνολικά στο μέρος του κτηρίου που χρησιμοποιείται ως κατοικία.

Για κάθε επιλέξιμη κατοικία πρέπει να υποβληθεί μία μόνο αίτηση. Η καταχώριση περισσότερων της μίας αιτήσεων για την ίδια επιλέξιμη κατοικία από το ίδιο πρόσωπο ή άλλο συγκύριο οδηγεί στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων.

Στο ανωτέρω πλαίσιο δεν μπορούν να υποβληθούν περισσότερες της μίας αίτησης για την ίδια πολυκατοικία. Η καταχώριση περισσότερων της μίας αιτήσεων για την πολυκατοικία οδηγεί στην απόρριψη του συνόλου των αιτήσεων.

Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν μόνο φυσικά πρόσωπα που:

• έχουν δικαίωμα κυριότητας (πλήρους ή ψιλής) ή επικαρπίας σε επιλέξιμη κατοικία,
• πληρούν τα εισοδηματικά κριτήρια των παρακάτω κατηγοριών Α1, A2 ή Β.

Τα εν λόγω φυσικά πρόσωπα καλούνται Ωφελούμενοι του Προγράμματος.

Το Πρόγραμμα απευθύνεται σε πολίτες/ωφελούμενους, οι οποίοι, εισοδηματικά, εντάσσονται σε τρείς κατηγορίες, με διακριτά κίνητρα ανά κατηγορία. Συγκεκριμένα:

Ωφελούμενοι – Κίνητρα Κατηγορίας Α1: οι Ωφελούμενοι των οποίων το ατομικό δηλωθέν εισόδημα δεν ξεπερνά τις 12.000 ? ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα δεν ξεπερνά τις 20.000 ?. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν δάνειο ύψους 30% με επιδότηση επιτοκίου 100% και επιχορήγηση ύψους 70%, επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης, με απευθείας πληρωμή των αναδόχων/ προμηθευτών σε τραπεζικό λογαριασμό τους από την τράπεζα.

Ωφελούμενοι – Κίνητρα Κατηγορίας Α2: Οι ωφελούμενοι των οποίων το ατομικό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 12.000 ? και δεν ξεπερνά τις 40.000? ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 20.000 ? και δεν ξεπερνά τις 60.000?. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν δάνειο ύψους 65% με επιδότηση επιτοκίου 100% και επιχορήγηση ύψους 35%, επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης, με απευθείας πληρωμή των αναδόχων/ προμηθευτών σε τραπεζικό λογαριασμό τους από την τράπεζα.

Ωφελούμενοι – Κίνητρα Κατηγορίας Β: Οι ωφελούμενοι των οποίων το ατομικό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 40.000 ? και δεν ξεπερνά τις 60.000 ? ή το οικογενειακό δηλωθέν εισόδημα είναι μεγαλύτερο των 60.000? και δεν ξεπερνά τις 80.000?. Για την κατηγορία αυτή, τα κίνητρα περιλαμβάνουν δάνειο ύψους 85% με επιδότηση επιτοκίου 100% και επιχορήγηση ύψους 15%, επί του τελικού επιλέξιμου προϋπολογισμού όπως αυτός θα προκύπτει μετά τη διενέργεια της δεύτερης ενεργειακής επιθεώρησης, με απευθείας πληρωμή των αναδόχων/ προμηθευτών σε τραπεζικό λογαριασμό τους από την τράπεζα.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Για κάθε κατηγορία ωφελούμενων, ως δηλωθέν εισόδημα λαμβάνεται το «συνολικό δηλωθέν εισόδημα» του τμήματος Γ «Εκκαθάριση Φ.Ε.» του εκκαθαριστικού σημειώματος φορολογίας εισοδήματος.

Η υποβολή της αίτησης, η παρακολούθηση της υλοποίησης των παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας και ολοκλήρωσης του έργου συμπεριλαμβανομένης της προσκόμισης των δικαιολογητικών έως την τελική εκταμίευση μπορεί να ανατίθεται από τους δυνητικά Ωφελούμενους σε σύμβουλο έργου. Η αμοιβή του σύμβουλου έργου είναι επιλέξιμη για το πρόγραμμα και καταβάλλεται κατά την ολική εκταμίευση από την Τράπεζα.
Το επιλέξιμο κόστος ανέρχεται σε 250 ? ανά επιμέρους αίτηση (πλέον Φ.Π.Α.).
Σημειώνεται ότι σε περίπτωση πολυκατοικίας, πρέπει να χρησιμοποιηθεί ο ίδιος σύμβουλος έργου για όλους τους ωφελούμενους και η αμοιβή του ορίζεται μέχρι του ποσού των 250 ? συν 100 ? για κάθε επιπλέον του πρώτου διαμερίσματος, με μέγιστο συνολικό ποσό 800? (πλέον Φ.Π.Α.).

Το σύνολο της δαπάνης για το κόστος των δύο ενεργειακών επιθεωρήσεων, καθώς και της δαπάνης του συμβούλου έργου, καλύπτεται από το Πρόγραμμα υπό την προϋπόθεση υπαγωγής της αίτησης και επίτευξης του ενεργειακού στόχου που τίθενται σε αυτή.